Het doel is om de buitenruimten (openbare en particuliere ruimten) op termijn klimaatbestendiger te maken. En daarmee een prettigere leef- en werkomgeving te krijgen. Het plan bestaat uit vier fases, te weten het uitvoeren van stresstesten, risicodialogen voeren en maatregelen benoemen, uitvoeringsagenda opstellen (wie wat gaat doen) en tenslotte uitvoering.
De 'stresstesten' geven aan hoe kwetsbaar Winterswijk (dorpen en gehele buitengebied) is voor extreme neerslag, hitte en droogte. Daarbij is als leidraad de nu verwachte klimaatveranderingen voor 2050 aangehouden. De informatie van de stresstesten staat voornamelijk op kaarten en willen we graag delen met alle betrokkenen. Dit gebeurd in vorm van zogenoemde 'risicodialogen', eerst gesprekken intern en vervolgens met gebiedspartners en organisaties, aansluitend ook met bedrijven en bewoners. Tijdens deze ontmoetingen kan iedereen eerst kennis nemen van de uitkomsten van de stresstestresultaten en of het wordt herkend. Daarna gaan we met elkaar in gesprek over consequenties, risico’s, oplossingen en wie wat kan doen.
In Winterswijk worden de gesprekken voor stedelijk gebied anders georganiseerd dan in het buitengebied. Dit vanwege de verschillen in klimaataandachtspunten, andere opgaven, ontwikkelingen en schaalgrootte (areaal en aantal inwoners). Water en hitte zijn bijv. in bebouwd gebied een besprekingspunt, terwijl de droogte in het buitengebied een belangrijk onderwerp. In stedelijk gebied spelen andere ontwikkelingen als (her)inrichtingen van wijken, sloop, nieuwbouw terwijl in het buitengebied ontwikkelingen op het gebied van bijv. landbouw, stikstof, fijnstof en energietransitie spelen.
De gesprekken voor het buitengebied vinden plaats in het kader van het proces Vitaal Platteland, waar de eerste communicatie najaar 2020 reeds is op gestart. Daarbij wordt iedereen gelijktijdig benaderd om in gesprek te gaan. De klimaatgesprekken worden binnen dit programma gelijktijdig meegenomen.
Voor stedelijk gebied zullen de gesprekken meer gefaseerd plaats vinden, wat o.a. betekent dat samen met bewoners in de loop van 2021 gesprekken worden gevoerd. Hoe dat gaat plaats vinden is gezien de corona-ontwikkelingen nog niet duidelijk.
Na de gesprekken worden maatregelen afgewogen en een uitvoeringsagenda opgesteld. We verwachten dat de risicogesprekken korte termijn oplossingen kan gaan opleveren die snel kunnen worden uitgevoerd, bij planvorming kunnen worden meegenomen of als kansen zich voordoen. bijv. bij herinrichtingen maar ook op particulier terrein. Daarnaast zullen er langere termijn maatregelen zijn. Die gaan we in samenhang met andere belangen verwerken tot een aanpak voor Winterswijk als geheel of brengen we in bij integrale gebiedsplannen bij (her)inrichtingen van wijken of voor delen van het buitengebied. In die zin is het goed te weten dat de gemeente Winterswijk sinds 2019 bij projecten als richtlijn hanteert ‘niet verstenen en water verzamelen, maar vergroenen en water verspreiden’. Dit om klimaatbestendiger te werken. Deze richtlijn geldt voor alle buitenruimten, dus ook particulier terrein. Het areaal particulier terrein in Winterswijk bedraagt namelijk maar liefst 65% van het grondgebied, waarvan een groot deel verhard.. Om die reden is door de gemeente Winterswijk actie Steenbreek opgestart om de bewustwording bij particulieren te verhogen om hun eigen leef- en werkomgeving te kunnen verbeteren.